بزرگان شهر ایج (12)

ابوحامد نورالدین عبیدالله بن علاالدین محمد بن عفیف الدین محمد حسینی ایجی

فقیه، محدّث و ادیب سده نهم هجرى قمرى که ریاست مدرسه ایج را بر عهده داشت.

سخاوى درباره او گفته است:

«فهو فاضل بحاث نظار غایه فى الذکاء حسن الخط ... کثیرالعباده و الاعتناء بفروع الفقه ».

او نیز مانند پدرش به ابن عفیف مشهور بود. نورالدین در ۱۵ ذى القعده سال ۸۴۲ ه . ق. در ایج به دنیا آمد. همچنان که گذشت، خاندانِ او همگى اهل فضل و کمال بودند. نورالدین نیز در محیط علمى و عرفانى بالید و نزد پدرش، و جد پدریش عفیف الدین و جدّ مادریش صفى الدین عبدالرحمن و عمویش قطب الدین عیسى و دایى ‏اش معین الدین محمد به فراگیرى علوم دینى و ادبى پرداخت. او ادبیات عرب، معانى و بیان، فقه، حدیث، علم قرائت و کتاب المحرّر رافعى، الخلاصه طیبى در علم حدیث و ثلاثیات صحیح بخارى را در خدمت صفى الدین عبدالرحمن، عفیف الدین محمد و قطب الدین عیسى خواند . نورالدین نزد محدّثان، فقیهان و استادان علم قرائت تلمذ کرد و جهت تکمیل تحصیلات خود - در حدود ۸۸۳ ه . ق. - به سفر به نقاط مختلف از جمله حرمین شریفین، حلب، شام (سوریه کنونى)، بیت‏المقدس، الخلیل و قاهره پرداخت و از عالمان آن بلاد بهره جست. برخى از استادانِ او عبارتند از: کمال الدین على بن شمس‏الدین محمد نائینى، نورالدین ابوالفتوح احمد طاووسى و عبدالمحسن شروانى .

عبیداللّه پس از تکمیل تحصیلات به زادگاه خود بازگشت و ریاست مدرسه ایج را بر عهده گرفت. او در این فاصله باز به سفر حج رفت، امّا در سال ۸۹۴ ه . ق. به وطن خود بازگشت و احتمالاً در همانجا وفات یافت. تاریخ فوت او را فقط مؤلف هدیه ‏العارفین در سال ۹۰۰ ه . ق. گفته است . همسر او دختردایى‏ اش، بدیعه دختر نورالدین احمد بود که از او صاحب چهار فرزند شد . فرزندان او عبارتند از: صفى الدین ابوبکر محمد، عفیف الدین ابوحفص عبدالرحمن، سید جمال الدین ابراهیم و حبیب اللّه. صفى الدین در سال ۸۷۱ ه . ق. ولادت یافت و در خدمت پدرش و عبدالمحسن شیروانى علوم دینى و ادبى را فراگرفت. او در سال ۸۸۶ ه . ق. با پدر به مکه رفت و تحصیلات خود را نزد سخاوى تکمیل کرد و از او اجازه یافت. در خدمت پدرش به ایران بازگشت و مجددا در سال ۸۹۴ ه . ق. به مکه مکرمه بازگشت . عفیف الدین عبدالرحمن در سال ۸۷۲ ه . ق. ولادت یافت. او نیز در مکه مکرّمه از محضر سخاوى بهره برد و از او اجازه دریافت کرد . حبیب اللّه ظاهرا در سنین جوانى در سال ۸۸۸ ه . ق. درگذشت . جمال الدین ابراهیم در سال ۸۸۴ ه . ق. در مکّه ولادت یافت و نزد سخاوى تلمذ کرد. او قرائت قرآن و صرف و نحو عربى را نزد ملا على بخارى خواند و در سال ۸۹۳ ه . ق. الاربعون نووى، ثلاثیات صحیح بخارى، شمائل النبویه، الابتهاج باذکار المسافر غنیه المحتاج فى ختم صحیح مسلم، القول النافع فى ختم الصحیح الجامع تألیف شمس‏الدین سخاوى را نزد او فراگرفت .

گروه تحقیق تاریخ ایج فارس (مبین)

نویسنده: میرزا -محمد مبین تاریخ: یکشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۳ /